ତଳ
ତଳ
ଓଡ଼ିଆ[ସମ୍ପାଦନା]
ଉଚ୍ଚାରଣ[ସମ୍ପାଦନା]
ସଂସ୍କୃତ - ବିଶେଷ୍ୟ - (ତଳ୍ ଧାତୁ+କର୍ତ୍ତୃ. ଅ)[ସମ୍ପାଦନା]
- ୧. ଅଧୋଭାଗ; ନିମ୍ନଦେଶ —୧. Bottom; ground; floor; the underpart; base.
- ୨. ସ୍ୱରୂପ —୨. Likeness; identity; actual form.
- ୩. ଗର୍ତ୍ତ —୩. Hole.
- ୪. ଉପରିଭାଗ —୪. Upper part; surface.
(ଯଥା—ଭୁତଳ, ଧରାତଳ, ସମତଳ)
- ୫. ମଧ୍ୟଦେଶ —୫. Middle part.
- ୬. ଭୂପୃଷ୍ଠ; ଭୂଇଁ ଉପର — ୬. Ground; face of the earth.
ତୋଳାଇଲା ପରି ଢଳି ତଳେ ପଡ଼ିଯିବା ଭଳି—କବିସୂର୍ଯ୍ୟ. କିଶୋରୀଚମ୍ପୂ ଚ. ଗୀତ
- ୭. ପୃଷ୍ଠଦେଶ; ପଛଆଡ଼ —୭. Back or hind part.
- ୮. ଗଭୀରତା —୮. Depth.
- ୯. କାନନ; ବନ —୯. Forest.
- ୧. (ଜ୍ୟାମିତି) ସମତଳ କ୍ଷେତ୍ର — ୧୦. (geometry) A plane.
- ୧୧. ଖଡ଼ମୁଷ୍ଟି; ଖଣ୍ଡାର ବେଣ୍ଟ — ୧୧. Hilt or handle of a sword.
- ୧୨. ଅବସ୍ଥିତିର ନିମ୍ନତା — ୧୨. Lowness of position (Apte).
- ୧୩. ଗୃହର ସ୍ତର; ମହଲା — ୧୩. Storey of a house.
- ୧୪. ପାଖ; ଉପକଣ୍ଠ; ନିକଟ — ୧୪. Vicinity; neighbourhood; suburbs.
- ୧୫. ଚପେଟ; ଚାପୁଡ଼ା —୧୫. Slap.
- ୧୬. ତାଳଗଛ —୧୬. Palm tree; palmyra.
- ୧୭. ଆଧାର —୧୭. Receptacle.
- ୧୮. ସ୍ୱଭାବ —୧୮. Nature.
- ୧୯. ସପ୍ତପାତାଳ ମଧ୍ୟରୁ ୧ମ ପାତାଳ; (ପାତାଳ ଦେଖ) — ୧୯. The ୧st of the ୭ nether worlds according to the Hindu Purāṇas (See Pātāḻa)
ତହିଁ ଅପସରାମାନଙ୍କୁ କରି ଭୋଗ, ପୁଣି ତଳେ ପଡ଼ି ଲରନ୍ତି ଦୁଃଖଭାଗ କୃଷ୍ଣସିଂହ. ମହାଭାରତ. ଉଦ୍ଯୋଗ
- ୨. ମର୍ତ୍ତ୍ୟଲୋକ —୨୦. The earth.
- ୨୧. ପାତାଳ ଲୋକ —୨୧. The nether worlds; the lower regions.
- ୨୨. ସହାୟ; ଭାରା —୨୨. Support; prop.
- ୨୩. ଅତୀତ କାଳ —୨୩. The past; days gone be.
- ୨୪. କରତଳ; ନେଡ଼ୀ; ଲେଡ଼ୀ; ହାତର ତଳ — ୨୪. The palm of the hand.
- ୨୫. ଗୋଡ଼ର ତଳିପା — ୨୫. The sole of the foot.
- ୨୬. ଗୋଧି ସାପ (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) —୨୬. Iguana; Varanus Salvator.
- ୨୭. ନଦୀ; ପୋଖରୀ, ସମୁଦ୍ର ଆଦି ଜଳାଶୟରେ ଥିବା ଜଳର ନିମ୍ନସ୍ଥ ଭୂମି —୨୭. The land at the bottom of water in a tank, river or sea.
- ୨୮. ଜ୍ୟାଘାତବାରଣ; ଧନୁର ଡୋରୀର ଘର୍ଷଣରୁ ହାତକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ବାମ ବାହୁରେ ପି୍ଧାଯିବା ଚମଡ଼ାର ପଟୀ (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) —୨୮. A strip of leather worn round the left arm to protect it from the friction of the bow-string.
- ୨୯. ମୂଳଦେଶ; ମୂଳର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନ; ମଧ୍ୟାହ୍ନରେ କୌଣସି ପଦାର୍ଥର ତଳେ ଯେତେଦୂର ଛାଇ ପଡ଼େ— (ଯଥା, ତରୁତଳ) —୨୯. The area on which the shadow of a thing falls at noon; the part underneath.
- ୩. ଶସ୍ତ୍ରାଦିର ମୁଠା; ବେଣ୍ଟ (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) — ୩୦. The handle of a weapon etc.
- ୩୧. ହାତର କବଜା; ହାତଗଣ୍ଠି (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) — ୩୧. Wrist.
- ୩୨. ଚାଖଣ୍ଡ (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) —୩୨. Span of the palm.
- ୩୩. ମହାଦେବ; ଶିବ (ହିନ୍ଦୀ - ଶବ୍ଦସାଗର) —୩୩. The Deity Ṡiba.
- ୩୪. ବାଆଁ ହାତଦ୍ୱାରା ବୀଣା ଆଦି ବଜାଇବା — ୩୪. Pressing the strings of the lute with the left hand (Apte).
- ୩୫. ତଲଉ; ପୋଖରୀ —୩୫. Pond (Apte).
- ୩୬. ନରକର ଅଂଶବିଶେଷ —୩୬. A division of hell (Apte).
- ୩୭. କାରଣ; ଆଦି; ପ୍ରାରମ୍ଭ —୩୭. Cause; origin (Apte).
ଦେଶଜ - ବିଶେଷଣ -[ସମ୍ପାଦନା]
- ୧. ନିମ୍ନସ୍ଥ; ତଳରେ ଥିବା —୧. Situated below.
(ଯଥା—ଛାତ ତଳ କଡ଼ କାଠ ଯାକ ଉଇ ଲାଗି ଗଲାଣି)
- ୨. ପୂର୍ବକାଳୀନ —୨. Past.
(ଯଥା—ଏହା ବର୍ଷକ ତଳ କଥା ହେବ)
- ୩. ପରବର୍ତ୍ତୀ; ପରେ ଜନ୍ମିଥିବା —୩. Subsequent; born subsequently.
(ଯଥା—ତାଙ୍କ ବଡ଼ ପୁଅର ତଳ ଶିଶୁଟି ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା)
- ୪. ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ —୪. Proximate.
(ଯଥା—ଏବେ ଗୋଡ଼ତଳ ଲୋକେ ମୁଣ୍ଡକୁ ଚଢ଼ିବାକୁ ବସିଲେଣି)
- ୫. ନିମ୍ନାଂଶରେ ରହୁ ଥିବା —୫. Living in the bottom or lower regions.
ତଳେ ତଳେ ଗଲା ତଳ ଗଡିଶା—ଢଗ
- ୬. ନଦୀର ମୁହାଣ ନିକଟସ୍ଥ ବା ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳସ୍ଥ ନିମ୍ନତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅବସ୍ଥିତ —୬. Situated on the lower levels through which a river flows; coastal (tract).
ଦେଶଜ - ବିଶେଷ୍ୟ -[ସମ୍ପାଦନା]
- ୧. ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀକାଳ; ଅତୀତକାଳ —୧. The past.
- ୨. ନଦୀର ମୁହାଣ ନିକଟସ୍ଥ ଓ ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ନିମ୍ନତଳ ଭୂମି —୨. Lands of low level towards the mouth of a river; low land; low coastal tracts.