ମୁଣ୍ଡ
ମୁଣ୍ଡ
ଓଡ଼ିଆ[ସମ୍ପାଦନା]
ଉଚ୍ଚାରଣ[ସମ୍ପାଦନା]
ଅନୁବାଦ[ସମ୍ପାଦନା]
ସଂସ୍କୃତ - ବିଶେଷ୍ୟ - (ମୁଣ୍ଡ୍ ଧାତୁ=ଛେଦନ କରିବା+କର୍ମ. ଅ)[ସମ୍ପାଦନା]
- ୧. ମସ୍ତକ; ମଥା —୧. Head.
- ୨. ସ୍ଥାଣୁବୃକ୍ଷ — ୨. A pollard; the trunk of a lopped off tree.
- ୩. (+କର୍ତ୍ତୃ. ଅ) ନାପିତ; ଭଣ୍ଡାରୀ — ୩. A barber.
- ୪. ଦୈତ୍ୟ ବିଶେଷ —୪. Name of a demon.
- ୫. ରାହୁ —୫. The Dragon's head; the ascending node.
- ୬. ମୁଣ୍ଡାୟସ; ଲୌହ; ଲୁହା —୬. Iron.
ଦେଶଜ - ବିଶେଷ୍ୟ -[ସମ୍ପାଦନା]
- ୧. ଗୋଟିଏ ଜୀବ —୧. One head of catle or animal.
- ୨. ବ୍ୟକ୍ତି —୨. An individual; a person.
[ ଯଥା—'ସେ ଗ୍ରାମରୁ ବସନ୍ତ ଠାକୁରାଣୀ ୧ ମୁଣ୍ଡ ନେଲେଣି ' କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟ ମାରାତ୍ମକ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ହେଲେ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କୁ ବୋଦା ମାନସିକ କରି ବୋଲାଯାଇ ଥାଏ—ମା ! ଏ ମୁଣ୍ଡ (ଅର୍ଥାତ୍ ଏ ବ୍ୟକ୍ତିକୁ) ରଖିଲ ମୁଁ ତତେ ତିନିମୁଣ୍ଡ (ଅର୍ଥାତ୍ ୩ ଗୋଟି ଜୀବ) ବଳି ଦେବି
- ୩. ପଦାର୍ଥର ଅଗ୍ରଭାଗ —୩. The top of a thing.
- ୪. ଲମ୍ୱ ବସ୍ତୁର ଶେଷ ଭାଗ; ଶେଷ ସୀମା; ପ୍ରାନ୍ତ — ୪. Extremity or end of a long thing.
(ଯଥା—ଗାଆଁମୁଣ୍ଡ, ଡଙ୍ଗାମୁଣ୍ଡ, ସାଇମୁଣ୍ଡ, ଗଳିମୁଣ୍ଡ)
- ୫. ସୟରେ ସୀମା —୫. Limit of time.
(ଯଥା—ବରଷ ମୁଣ୍ଡ)
- ୬. ବହୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କର୍ତ୍ତା; ମୁରବ୍ୱୀ; ଅବିଭାବକ —୬. The head or master of a grup of men; protector; patro; headman.
(ଯଥା—ସେମାନଙ୍କର କେହି ମୁଣ୍ଡନ ଥିବାରୁ ସେମାନେ ଉଚ୍ଛନ୍ନ ହୋଇଗଲେ)
- ୭. ମସ୍ତିଷ୍କ; ମଗଜ; ବୁଦ୍ଧି —୭. Brain; intelligence.
(ଯଥା—ଏ କଥା ମୋ ମୁଣ୍ଡରେ ପଶୁ ନାହିଁ)
- ୮. କଳ୍ପନା ଶକ୍ତି —୮. Imagination.
- ୯. ମୁଣ୍ଡର ବାଳ —୯. The hair of the head.
(ଯଥା—ମୁଣ୍ଡ ବାନ୍ଧିବା)
ପ୍ରାଦେଶିକ - (ଯାଜପୁର)[ସମ୍ପାଦନା]
(ଏଥିରେ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ମୁଣ୍ଡର ଚିତ୍ର ଥବାରୁ)—ଡାକ ଟିକଟ —Postage stamp.